ATEX Richtlijnen

ATEX staat voor ATmosphegraveres EXplosives. Onder een explosieve atmosfeer wordt verstaan:
een mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gassen, dampen, nevels en stof, onder atmosferische omstandigheden, waarin de verbranding zich na ontsteking uitbreidt tot het gehele niet verbrande mengsel.


De ATEX richtlijn is van toepassing op alle op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen. De richtlijn heeft een breed werkingsgebied en omvat naast gasexplosiegevaar ook stofexplosiegevaar.

Sinds 1989 heeft het bedrijfsleven al te maken met een Europese Kaderrichtlijn 89/391/EEG genaamd: Veiligheid en gezondheid van werknemers op het werk.

In 1999 is deze kaderrichtlijn aangevuld met de 15e richtlijn. Bescherming van werknemers die door explosieve atmosferen gevaar lopen. Deze richtlijn staat beter bekend als ATEX 137. En is de productrichtlijn Apparaten en beveiligingssystemen bedoeld op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen toegevoegd. Deze laatste wordt veelal aangeduid als ATEX 95.

Tesamen hebben deze twee richtlijnen tot doel om de veiligheid en gezondheid van werknemers in gebieden met explosiegevaar te waarborgen en draagt ATEX 95 bij tot het vrije handelsverkeer binnen de EU voor materieel en beveiligingssystemen die in deze gebieden worden gebruikt.

In hoofdlijnen zijn deze dat;

• de richtlijn betreft niet alleen het voorkomen maar ook het beperken van schadelijke gevolgen door een explosie.
• de richtlijn is niet alleen van toepassing voor gas-, damp- en nevelontploffingsgevaar maar ook voor stofexplosies.
• Onder de richtlijn valt niet alleen het elektrisch materieel maar ook voor mechanisch, pneumatisch, hydraulisch en overig materieel.
• De overeenstemming was in het verleden optioneel; nationaal afwijkende eisen werden toegestaan. Doordat een (compleet) pakket aan geharmoniseerde normen wordt aangeboden zijn nationale afwijkingen niet meer mogelijk.
• De indeling betreft niet alleen een indeling voor elektrisch materieel in groepen, maar ook een apparatenindeling in groepen en categorieën met verschillende beschermingsniveau's.
• De zone-indeling is vernieuwd (zones 0, 1, 2, 20, 21 en 22).
• De procedure beoordeling werd gedaan door een nationaal erkende instantie. Dit wordt nu gedaan een aangemelde instantie (Notified Body).

ATEX 95
Is van toepassing op fabrikanten van beveiligingssystemen en apparaten die gebruikt worden op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen. Dit betreft;

• Elektrische apparaten en systemen, maar ook
• niet-elektrische, mechanische en pneumatische, en
• beveiligingssystemen.

ATEX 137
Direct voortvloeiend uit de ATEX 137 is de verplichting voor het opstellen van een explosieveiligheids document.

ATEX 137 is van toepassing op werkplekken waar personen werken in een potentieel explosieve omgeving. In Nederland is de ATEX 95 richtlijnen geimplementeerd via het Besluit explosieveilig materieel, onderdeel uitmakend van de Wet gevaarlijke werktuigen, de ATEX 137 is opgenomen in de ARBO wetgeving.